Syabas kepada SPRM di atas
kejayaan menambah bilangan penyiasatan, pendakwaan, sabitan (conviction),
rampasan harta dan membantu kerajaan mengesan penyelak cukai korporat.
KS bertambah yakin bahawa
undang-undang semata-mata tidak akan berjaya dan berupaya mengatasi gejala
rasuah yang termasuk di dalam pentakrifannya penyalahgunaan kuasa.
Berikut adalah pendapat,
pemerhatian dan cadangan satu sen KS kepada SPRM dan mana-mana juga individu dan
kumpulan yang mengambil berat mengenai rasuah dan penyalahgunaan kuasa serta
mahu membanterasnya daripada menjadi lebih buruk:
Undang-undang pencegahan rasuah
boleh dipinda dan diperkukuhkan, tetapi pembasmian rasuah dan penyalahgunaan
kuasa tidak akan berjaya selagi aspek moral dan ketelusan tidak dilaksanakan.
Banyak kes-kes berkaitan rasuah dan penyalahgunaan kuasa lebih berupa kes moral
daripada undang-undang. Contohnya, Menteri, Menteri Besar dan Ketua Menteri
boleh mengisytiharkan percanggahan kepentingan (conflict of interest) dan
menarik diri daripada membuat keputusan apabila projek, kontrak dan permohonan
yang dibincangkan membabitkan ahli keluarga atau kawan akrab mereka. Tetapi
semua orang tahu, iaitu sekalipun mesyuarat diserahkan kepada orang lain,
misalnya Ketua Setiausaha Kementerian atau Ahli Exco, pengaruh Menteri, Menteri
Besar dan Ketua Menteri tetap ada. Mereka hanya perlu “mengenyitkan mata” dan
yang perlu berlaku akan berlaku.
Cadangan supaya Menteri, Menteri
Besar, Ketua Menteri dan Ahli Exco tidak membenarkan ahli keluarga mereka
terbabit dengan projek dan aset negara, seperti tanah dan konsesi balak, perlu
dipertimbangkan.
Adalah kebiasaan sejak sekian
lama bagi pegawai-pegawai tinggi kerajaan, hakim, pegawai tinggi polis dan
tentera diambil sebagai pengarah atau rakan kongsi oleh sektor swasta sebaik
sahaja mereka bersara. Bukan itu saja, banyak daripada mereka menyertai
syarikat atau usahawan yang dulunya mereka tolong ketika dalam perkhidmatan
awam. Untuk tujuan ini eloklah diwujudkan satu tempoh idah atau “cool off
period”, mungkin setahun dua atau lebih sebelum mereka boleh menyertai sektor
swasta ataupun memohon kontrak-kontrak kerajaan.
Di mana siasatan SPRM tidak
memperoleh cukup bukti untuk mendakwa anggota Kabinet, Menteri Besar, Ketua
Menteri, pegawai-pegawai kanan kerajaan dan ketua-ketua pegawai eksekutif
sektor swasta, pihak pejabat Peguam Negara perlu diarah supaya membentangkan
laporan penyiasatan itu untuk pengetahuan umum. Kaedah ini boleh membantu,
secara moral, menyingkirkan anggota Kabinet, Menteri Besar, Ketua Menteri,
pegawai-pegawai kanan kerajaan dan ketua-ketua pegawai eksekutif sektor swasta
yang terbabit dengan rasuah dan penyalahgunaan kuasa, tetapi tidak cukup bukti
atau tidak dapat didakwa atas sebab-sebab teknikal.
Pemberian kontrak secara terbuka
dan telus bukanlah perkara asing bagi negara kita. Pada tahun 70-an dan 80-an,
pemberian kontrak kerajaan amat telus dan terbuka sehinggakan wakil media
dijemput membuat liputan pembukaan tender dan pemberian kontrak.
Bagi mengelakkan pilihan raya
dijadikan sebagai alasan mengutip wang dan berkemungkinan juga diambil peluang
untuk melalukan money laundering adalah amat perlu diwujudkan satu kaedah yang
telus dan terbuka berkaitan pembiayaan politik (political funding).
Di peringkat bawahan pula, rasuah
telah banyak berkurangan hasil daripada penambahbaikan sistem dan urusan di
pejabat-pejabat kerajaan. Penggunaan teknologi maklumat dan telekomunikasi
(ICT), khususnya urusan atas talian, telah banyak menutup peluang kakitangan
awam meminta rasuah dan menyalahgunakan kuasa.
Pihak penguatkuasaan, khasnya
SPRM, perlu mengkaji dan bertindak tegas terhadap apa yang disebut sebagai
rasuah bersindiket (syndicated corruption) di mana pihak penguat kuasa
melakukan rasuah dan penyalahgunaan kuasa secara berpasukan. Masalahnya,
bagaimanakah pihak penguatkuasaan boleh memerangi dan membanteras rasuah dan
penyalahgunaan kuasa kalau mereka sendiri dianggotai oleh kakitangan yang
menyeleweng?
Undang-undang sahaja tidak
memadai. Peperangan terhadap rasuah dan penyalahgunaan kuasa perlu juga merangkumi
aspek moral. Sekalipun anggota Kabinet, Menteri Besar, Ketua Menteri,
pegawai-pegawai kanan kerajaan dan ketua-ketua pegawai eksekutif sektor swasta
tidak dapat didakwa kerana kekurangan bukti, mereka boleh “dimalukan” supaya
meletakkan jawatan atau hadapi kemungkinan ditolak oleh rakyat jelata.
Pujukan moral (moral suasion)
boleh digunakan sebagai senjata menyekat perbuatan rasuah dan penyalahgunaan
kuasa, dan memaksa mereka yang terbabit, tetapi tidak dapat didakwa kerana
kekurangan bukti supaya meletakkan jawatan.
Hanya satu sen!
Comments
Post a Comment